به دنبال پخش یک برنامه تلویزیونی به نام «فیتیله» از شبکه 2 صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران که در آن به نحوی به ترک های آذربایجانی توهین شده بود، فعالان مدنی و سیاسی آذربایجان در شبکه های اجتماعی برای برگزاری تظاهراتی مسالمت آمیز در روز دوشنبه 8 نوامبر در همه شهرهای آذربایجان ایران فراخوان دادند.
در برنامه تلویزیونی «فتیله»، که اغلب فعالان فرهنگی- مدنی و فریهختگان ترک آذربایجانی آن را توهین آمیز تلقی کردند، یک پسر بچه ترک و پدرش قصد دارند هتل محل اقامت خود را ترک کنند.  مسئول هتل از پسر بچه ترک و پدرش می پرسد به چه دلیل می خواهند هتل را ترک کنند؟ آنها با لهجه غلیظ ترکی می گویند چون بوی بدی از هتل می آید . بعد مسئول هتل می فهمد که پسر بچه ترک آذربایجانی با برس دستشویی(فرچه) دندان هایش را مسواک می زده و بوی بد هتل به این دلیل بوده است. در این برنامه مسئول هتل اسپری خوش بو کننده به دهان بسر بچه می زند و آدامسی نیز برای رفع بوی بد دهان به آنها تقدیم می کند.
فعالان ترک آذربایجانی از این برنامه، بویژه که هنرمندان آن نقش خود را به زبان فارسی و با لهجه ترکی ایفا می کردند، بشدت انتقاد کردند، و آن را نوعی آموزش نژادپرستی با تبلیغات تحقیر آمیز آنتی ترک به کودکان علیه ترک های آذربایجان تلقی کردند.
العربیه فارسی در مصاحبه‌ای با خانم سیمن صبری یکی از فعالان سیاسی ترک آذربایجان ایران، جزئیات این برنامه تلویزیونی و اینکه چرا توهین به ملیت ها از تلویزیون دولتی ایران برای چندمین بار تکرار می شود، را جویا شد.

 

 سیمین صبری فعال سیاسی ترک آذربایجان ایران

متن مصاحبه العربیه با خانم سیمین صبری، فعال سیاسی ترک آذربایجان:

خانم صبری به نظر شما چرا با وجود رشد فزاینده مطالبات هویت طلبانه مردم ترک، این چنین توهین بی سابقه ای علیه ترک ها در تلویزیون رسمی اتفاق می افتد؟

خانم صبری: سوال بسیار مهمی را مطرح کردید. واقعاً شاید این برنامه ای تناقض آمیز از رفتارهای رژیم در رابطه با حرکت ملی آذربایجان باشد که از هنگام کارزار انتخاباتی روحانی و وعده فراهم آوردن زمینه برای آموزش به زبان مادری و تأسیس فرهنگستان زبان ترکی را در آزربایجان داد، تا امروز که دوباره ما را از سوسک های توالت نشین به مسواک زن های با برس توالت تشبیه می کنند!
یعنی میخواهم بگویم این رژیم, هم آنجا که برای جمع کردن آرأ مردم ترک به آنها وعده های آنچنانی سر خرمن می دهد ، و هم اینجا که از کانالهای دولتی خود دوباره به آنها به شدیدترین لفظ کلامی با سناریویی بسیار از قبل پیش بینی شده ، حمله می کند، به نیرو حرکت ملل رهائی بخش آزربایجان واقف است و کاملا آگاهانه و با مقصدی معین به صحنه می اید.
دولت جمهوری اسلامی بعد از پذیرش خواستگاران غرب و آشتی با آنها که این رویداد را تحت نام " ظفر " برای ایران ثبت کردند موقعیت با ثبات تری در داخل و خارج پیدا کرد. این همانطور که مخالفان آنها در اپوزیسیون از هر طیفی به خصوص هویت طلبان از ملتهای غیر فارس هشدار داده بودند ، نه تنها این رژیم را به رژیمی که می تواند با شهروندان خود نیز سازش کند تبدیل نکرد، که هیچ، بلکه دولت روحانی با رقم رکورد نزدیک ۱۰۰۰ نفر تا آخر اعدامی در صدر کشورهایی قرار گرفت که حکم اعدام صادر می کند. یعنی خشونت رژیم نه تنها کاهش نیافت بلکه در سرکوب مخالفان افزایش پیدا کرد.
جسارت رژیم از دست زدن به این حمله از پشت گرمی متفقان بخصوص خارجی در حمایت از او برای حفظ نظام قدرت می گیرد. به شکلی می خواهند بگویند که اکنون ثباتی داریم که می توانیم دوباره به حرکت ملی میدان بخوانیم و چیزی در سیاست ما تغییر نکرده و ما هنوز هم می توانیم به شما از " سوسک" که در ساله ۲۰۰۶ در روزنامه ایران نوشته بودیم ، تا از آن بدتر هم بخوانیم. نتیجه ای که میتوانند از این حمله بگیرند این به نظر من این احتمالات هست:

۱- اگر مخالفت گسترده از آن چه در ۲۰۰۶ بعد از کاریکاتور روزنامه ایران مشاهده کردند ، آن را سرکوب می کنند. دخالت سازمانهای بین الملل بعد از سازش با غرب از احتمال آن به شکلی قابل توجه کاسته است. یعنی سرکوب چون اعدام مثل آب خوردن گشته است.

۲-اگر توده‌های ترک در ایران به خیابانها و بعد به یک جنبش اعتراضی کشیده نشوند ، باز هم پیروزی به نام آنها ثبت می شود که : بفرمایید ، شما نیروی منسجمی ندارید ، یا اگر دارید ما زهر چشمی از آنها گرفتیم که شما نمی توانید کاری بکنید جز اینکه وضعیت موجود را بپذیرید. یعنی این اقدام یک حالت سبک سنگین کردن نیرویی باشد که رژیم به خوبی از حالت پتانسیل نهفته آن آگاه است!

۳-احتمال دیگر این است که رژیم توهین و تحقیر ترکها را که همواره برای خود در طول سالها سیاستی موفق در استعمار و استثمار آنها داشته است آپدیت می کند، یعنی به روز رسانی و نوسازی. یعنی به حساب او این توده‌های میلیونی ترک هستند که با دیدن این برنامه های مشمئز کننده بیشتر و بیشتر به اسیمیله شدن تن در خواهند داد تا این که برس توالت در دهان کنند. یک عذر خواهی از چندین هزار نفر معترض هم چیزی نیست و می شود به این قیمت این موفقیت را خرید. مهم این است که میلیونها کودک و جوان از حالا با این پروژه ترک ستیزی و پیشداوریها در مورد ترکان مجهز شوند. چه بسا که بیان نامه آقای تهیه کننده نیز همزمان با این سناریو "تورکهای مهمان بیفرهنگ احمق و فارسهای صاحب خانه با فرهنگ و متمدن"! نوشته شده بود که بلافاصله بعد از سر و صدا کردن برنامه منتشر شود. در این احتمال ، باز هم رژیم خود را پیروز می بیند.

سوال دوم العربیه، خانم سیمین در برخی صفحه های شبکه اجتماعی فعالان سیاسی را به اعتراض فراخواندند. به نظر شما نحوه اعتراض مردم علیه این توهین چگونه خواهد بود؟

خانم صبری: «در پاسخ به سوال دوم تان باید بگویم که تا کنون نه تنها در بین ملت ترک و فعالان هویت طلب آن، حتا از بین مقامات دولتی خود رژیم نیز سخنان اعتراضی به این حمله بسیار هدفمند رژیم سرعت گرفته است . اما واقعا باتوجه به فضای خفقان و ترور و اعدامی که این رژیم شوم بر کشور گسترده ، غیر قابل پیشبینی است که حدس بزنیم که وسعت اعتراضات خواهد توانست به اعتراضات گسترده بکشد یا نه. تنها چیزی که از هر فعال هویت طلب و فعال حقوق بشر حتا در بین دیگر ملّتها بخصوص جامعه روشن فکر فارس ، کرد ، عرب ، بلوچ ، لًر، انتظار می رود این است که هم در دنیای مجازی، هم به شکل فیزیکی در سازمانهای بین المللی و در مقابل سفارتهای جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف اعتراضات خود را به شکل جمعی یا فردی نشان دهند. باید تاکید کنم این مساله میدان جدیدی در برابر نیروهای فارس که خود را دموکرات و روشنفکر می نامند و دیگر ملتهایی که در نبرد هویت طلبانه ترکها ادعا می کنند با آنها هم درد هستند باز می کند. به قول مارتین لوترکینگ آن چه فردا در خاطره ها و تاریخ خواهد ماند سخنان دشمنان ما نخواهد بود ، بلکه سکوت دوستان در یادها خواهد ماند».

 چندی پیش نیز یکی از هنرمندان معروف ایران در تلویزیون دولتی به عرب ها توهین کرد. این هنرمند ایرانی برخورد نامناسب یک شهروند سعودی و همچنین قیافیه زشت او را با گفتن واژه «عربه دیگه» به عرب بودن او ربط داد. مسئله ای که با اعتراض و انتقادهای گسترده فعالان مدنی و سیاسی عرب های اهوازی روبرو شد.

گفتنی است که اغلب مردم آذربایجان از بکارگیری واژه یا نام «آذری» برای تعریف آنها توسط برخی ها بسیار خشمگین می شوند و اسم حقیقی خود را «ترک آذربایجان» می دانند، العربیه با احترام به نامی که ملت آذربایجان برای خود برگزیده است در این مصاحبه واژه «ترک آذربایجانی» را بکار می گیرد.

Source  :  alarabiya